Gümrük Vergisi Ödenmeyen Ürünler Nelerdir?
Gümrük vergisi, ithalat ve ihracat süreçlerinde alınan bir vergi çeşididir. Gümrük vergilerinin uluslararası alanda önemi büyüktür. Bu vergiler sayesinde alınan ürünlerin maliyeti artırılır ve yerli üretimlerin desteklenmesi sağlanır. Ayrıca yapılan ihracat işlemleriyle de ülkeye giren dövizin artması amaçlanır. Alınan ürünlerin kıymetine göre gümrük vergisi hesaplaması yapılır. Gümrük hesaplaması, önce eşyanın gümrük tarifesi, sonra da gümrük değeri tespiti ile mümkün olur. Sonrasında ise gümrük vergisi tutarı hesaplanır.
Gümrük vergilerini ithalatçı bireyler ya da firmalar karşılar. Bu nedenle malın ithalatçılarının gümrük vergilerini ödemesi gerekmektedir. İthalatçılar, ödedikleri bu ek maliyetleri de hesaba katarak; ihracatçılara mallar için ödeme yaparken genellikle farklı fiyatlar verirler.
Birtakım mallarda ise gümrük vergisi ödenmez. Bu muafiyet durumlarının çeşitli sebepleri vardır. Gerek turizm gerek ekonominin canlandırılması vb. nedenlerden dolayı bazı ürünlere vergi ödenmemesi kararlaştırılmıştır. Gümrükten vergisinden muaf olunan durumlar ve gümrükte en sık karşılaşılan ürünler şunlardır:
- Bireysel fayda sağlayan ürünler
- Turistik hediyelik ürünler
- Yolculuk malzemeleri
- Az miktarlardaki ticari ürünler
- Serbest bölge ya da antrepolardan geçen ürünler
- Ticarete konu olan mallar
- Bilimsel araştırmalar, insani yardım amacıyla ithal edilen malzemeler vb. gümrük vergisinden muaftır.
Ayrıca gümrük vergisi ödememek için söz konusu malların, ülke prosedürlerine uyum sağlaması gerekiyor. Bu sebeple ithalat ve ihracat gerçekleştirilecek olan ülkelerin gümrük kanunları ve uygulamaları kapsamında bilgi sahibi olunması ithalat ve ihracat sürecinin kolay yönetilmesini sağlıyor.
Gümrük Muafiyetinin Kaybedilmesine İlişkin Durumlar
Gümrük vergi muafiyeti, birtakım ürünlerin ithalatında vergi verilmemesi durumunu ifade eder. Ülkelerin gümrük protokolleri kapsamında, eşyaların muafiyet durumu kararlaştırılır. Bu durum her ülkenin kendi gümrük kuralları olması dolayısıyla ülkeden ülkeye farklılaşabilir. Ürünlerin gümrük vergilerden muaf olması için farklı farklı etmenler (ürünün içeriğine ilişkin) göz önünde bulundurulur.
Ancak çeşitli istisnalar sonucu muafiyetler kaybedilebilir. Mesela, alınan malın korunmasına yönelik bir ticaret kısıtı söz konusu olursa ya da ürünlerin kişilerin sağlığı ve güvenliği açısından risk teşkil ettiği belirlenirse muafiyet iptal edilecektir. İthal edilen malzemenin çevreye veya yerli üreticiye kötü etkisinin olduğunun kararlaştırılması halinde ise bu muafiyet yine ortadan kaldırılacaktır. Bahsedilen durumlar gerçekleşirse, ithalatçıların gümrük vergisi ödemesi gerekmektedir.